Balıkesir Mutfağı

Balıkesir, hem Marmara hem de Ege bölgesinin iklimsel özelliklerini bir arada barındıran bir ilimiz. uygun iklim koşulları mahsüllerin verimini de artırmış. Meyva ve sebzenin bolluğu sayesinde yaratıcılıkta sınır tanımayan bir mutfağa sahip.

Balıkesir yurdumuzun önemli tarım ve turizm alanlarından biridir. Muz ve çay gibi özel ortamlarda yetiştirilen ürünlerin dışında hemen hemen tüm sebze ve meyvalar topraklarında yetiştirilir.

Zeytin ve zeytinyağı

Zeytin ve zeytinyağı denildiğinde ülkemizin akla ilk gelen yöresi kuşkusuz Balıkesir'dir. Türkiye nin zeytin üretiminin 1/3'lük bölümü bu şehirin geniş topraklarında yetişen zeytin ağaçlarından elde edilir. Marmara Denizi kıyılarından Ege Denizi nin bir kısmına cepheli bu şirin şehrin, doğal kaynaklarının bu denli zengin olmasının en büyük nedeni, her iki iklim kuşağından da etkileniyor olmasındandır.

Coğrafik özellikleri

Mutfak kültürünün bu denli gelişmiş olması ve yemeklerindeki çeşitliliğin nedeni hiç şüphe yok ki bu coğrafik özelliktir. İlin doğusunda ve kuzey kısmında tahıl üretimi çok yaygındır. Bunun için yemeklerin temelini de tahıl oluşturur. Tahıl dışında şeker pancarı, pamuk, tütün ve ayçiçeği üretimi yapılır. Ege kıyısında Edremit Körfezi boyunca tarımsal üretimin hemen hemen tümü zeytine dayalıdır. Bu yörede ayrıca mandalina, pamuk, şaraplık üzüm, incir ve baklagiller de yetiştirilir.

Hayvancılık

Hayvancılık da gelişmiştir. Koyun ve sığır yetiştirmenin yanı sıra tavukçuluk, arıcılık ve balıkçılık yapılır. Öyleki tavukçuluk özel teşvikler sayesinde ülkenin belli başlı tavukçuluk yapan firmaları il sınırları içinde yer alır. Balıkçılık özellikle kıyı kasabalarının büyük bir geçim kaynığıdır.

BALIKESİR YEMEKLERİ

Tirit
Özel olarak pişirilen pideler küçük küçük kesilerek tabaklara konulur. Üzerine dökülen et suyu ile yumuşatılarak kabartılır. Daha sonra üzerine önceden haşlanmış ve didilmiş kırmızı et eklenir. Yemek Salça sosu, karabiber ve maydanoz ile süslenerek servis yapılır. İlde tiridin, İskender Kebabı'nın atası olduğuna dair bir kanı vardır.

Börülce
Sallama ya da sıyırma olarak da tabir edilen haşlama salatasıdır. Zeytinyağı ile koruk suyu dövülmüş sarımsakla karıştırılır. Haşlanmış börülcenin üzerine bu karışım ilave edilerek servis yapılır.

Sura

Malzemeler: 1 adet kuzu veya oğlak eti ön kolu,150 gr. kuzu ciğeri,yarım su bardağı zeytin yağı,2 su bardağı pirinç,1 çorba kaşığı çam fıstığı,1 adet kuru soğan,1 çorba kaşığı kuş üzümü,yarım çay kaşığı yeni bahar, yarım çay kaşığı karabiber,yarım çay kaşığı tarçın,2 ye4mek kaşığı tuz,1 yemek kaşığı domates salçası.

Yapılışı: Daha çok kurban bayramlarında yapılan ve özel günlerde tercih edilen bir yemektir. Kuzu ön kolu kaburga tarafından bıçakla açılır içine önceden hazırlanmış iç pilav doldurulur. Bu bölüm iğne iplikle dikilir. Bir kapta sulandırılan salça etin üzerine sürülür. Pişirme kabına su da eklenerek et pişirilir.

Saçaklı Mantı
Malzemeler: 4 su bardağı un,1 adet yumurta,2 yemek kaşığı margarin,1 adet tavuk,5 yemek kaşığı tereyağı.

Yapılışı: Yumurtalı hamur açılır. Açılan hamur yufka haline getirilir. Yapılan yufkalar ince ince kıyılır. Uzun saçaklar meydana getirilir. Tepsiye dizilerek fırında yağ ile kızarıncaya kadar pişirilir. Kızarınca üzerine tavuk suyu dökülür. Tavuk etleri lif lif ayrılarak üzerine dağıtılarak servis yapılır.

Peynirli Patlıcan

Malzemeler: 1 kilo patlıcan,Manyas peyniri,2-3 diş sarımsak,domates sosu.

Yapılışı: Patlıcanlar alacalı olarak soyulur ve 5-10 dakika tuzlu suda bekletilir ve enli olarak kesilir.Enli kesilen patlıcanlardan iki halka arasına rendelenen peynir konulur.Bir kürdan yardımıyla iki patlıcan birbirine bağlanır ve kızgın yağda kızartılır.Tabağa alınan patlıcanların üzerine sarımsaklı domates sosu dökülür.

Düğün Çorbası
Malzemeler: Yarım su bardağı,haşlanmış nohut,1 çorba kaşığı tereyağı,3 diş sarımsak,2 adet yumurta(sarıları kullanılacak),yarım su bardağı un,yarım su bardağı arpa şehriye.

Yapılışı: Et suyuna şehriyeler atılarak pişirilir.İki yumurta sarısı ve un yarım su bardağı su ile kıvamlı hale gelecek şekilde çırpılarak kaynayan şehriyeli et suyuna yedirilir.Haşlanmış nohut ve dövülmüş sarımsak ilave edilerek çorba pişmeye bırakılır.Çorbanın içindeki arpa şehriyeler piştikten sonra ayrı bir kapta kızdırılan tereyağı tabağa alınan çorbanın üzerine gezdirilir.

Zerde Tatlısı
Malzemeler: 1 su bardağı pirinç,2,5 su bardağı şeker,50 gr. kızamık şekeri,2 yemek kaşığı gül suyu,3-5 adet karanfil,Yarım çay kaşığı tarçın.

Yapılışı: Su ile pirinç kaynatılır. Kaynadıktan sonra şekeri ve gülsuyu ilave edilerek pişirilir. İkram edileceği zaman Kızamık şekeri (veya kımızı loğusa şekeri) ve tarçın ile süslenir.

Balıkesir Kaymaklısı

Malzemeler: 1 kg Un, 300 gr tereyağı,6 yumurta,700 gr kaymak, 2 kg. şeker ve üstüne gelinceye kadar su.

Yapılışı: Un hamur tahtasında elenir, ortası açılır. Tereyağı ve süt konup karıştırılır. Yoğrulur. Dinlendirildikten sonra on iki parçaya bölünüp yağlı bir tepsiye konulur. Her yufkanın kırılmaması için elle su serpilir, diğer 6 yufkada diğer yağlı tepsiye yerleştirilir. Fırında veya mangalda pişirilir. Alt kısımları kızarınca iki tepside ateşten indirilir. Birinci tepsideki yufkaların üst yufkası üzerine bolca kaymak yayılır. Kümeler halinde de konulabilir. Diğer tepsideki yufkaların alttaki kızarmış tarafı üste gelmek üzere birinci tepsideki kaymakların üzerine kapatılır. Ilık halde reçel şurupları koyulduğunda şerbet soğuk hamur üzerine gezdirilerek dökülür, kapak katılır. Soğuduktan sonra servis yapılır.

Höşmerim
Malzemeler: 1kg tuzsuz taze peynir, 2 yumurta sarısı, 250 gr. irmik ,100 gr un,1kg. toz şeker,bir çay kaşığı kabartma tozu

Yapılışı: 1kg tuzsuz taze peynir tencereye konur. İçine bir çay kaşığı kabartma tozu atılır. 2 yumurta sarısı çalkalanarak ilave edilir. Hafif ateşte karıştıra karıştıra yağı çıkıp bal rengi sarısına bürünene kadar bir saat pişirilir. Kıvama gelmiş olan peynire 250 gr. irmik , 100 gr un,1kg. toz şeker ilave edilir. Şeker eriyip yağ salana kadar bir süre karıştırılır. Renk için bir miktar safran konulabilir. Soğuduktan sonra servis yapılır.

Mafiş Tatlısı
Malzemeler:1 yumurta,1 fincan yoğurt,1 fincan ayçiçek yağı,1 fiske tuz,1 çay kaşığı karbonat,alabildiği kadar un.

Yapılışı :Yumurta,yoğurt, ayçiçek yağı, tuz,karbonat ve un hamur haline gelecek kadar yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parçalanır. Her parça iki el büyüklüğünde oklava ile ince ince açılır ve kareler halinde kesilir.Kareler fiyonk şeklinde ortadan büzülerek kızgın yağa atılarak kızartılır. Yağdan alınan hamurlar önceden hazırlanmış soğuk olan şuruba atılır. Tatlılar şurubu çekince servis tabağına alınır.

Balıkesir Mantısı: Kayseri mantısından oldukça farklı ve küçüktür.üzerine tavuk ve nohut ilave edilir.içinde kıyma yoktur.


Kaynak: Mutfak Rehberi